Küresel enerji piyasasının dinamikleri hızla değişiyor. Son on yılda en hızlı büyüyen fosil yakıt olarak öne çıkan doğal gaz, üretim ve tüketim rekorlarıyla dikkat çekiyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporlarına göre, doğal gaz talebi 2024 yılında 4,3 trilyon metreküp seviyesine ulaşarak enerji sektöründeki konumunu sağlamlaştırdı.

Denizlerdeki Sondajlar ve Yeni Teknikler Üretimi Zirveye Taşıdı

Doğal gaz üretimindeki bu büyük artış, geleneksel yöntemlerin ötesine geçen stratejilerle gerçekleşti. Özellikle deniz sahalarındaki sondajlar ve kaya gazı, sıkı gaz gibi geleneksel olmayan yöntemler, üretimi destekleyen temel unsurlar oldu. Bu yeni teknikler, toplam üretimin yüzde 30’unu oluştururken, kaya gazı üretimi 2010’dan bu yana büyük bir sıçrama yaparak 940 milyar metreküpe yükseldi. Bu büyümenin neredeyse tamamı ABD’den geldi.

Üretimde Liderler ve Gelecek Vizyonu

Küresel doğal gaz üretiminde ABD, Rusya, İran ve Katar zirvedeki yerlerini koruyor. 1 trilyon metreküpün üzerinde üretimle lider konumda olan ABD’yi, diğer büyük üretici ülkeler takip ediyor. Ancak, küresel doğal gazın asıl potansiyeli henüz keşfedilmemiş rezervlerde yatıyor. Dünya genelinde 40 trilyon metreküplük henüz üretime başlamamış rezervin olduğu belirtiliyor. Bu kaynakların geliştirilmesiyle, 2050 yılına kadar küresel arz dengesine 1,3 trilyon metreküp doğal gazın eklenmesi bekleniyor.

Bu veriler, doğal gazın gelecek on yıllarda da enerji piyasasının ana aktörlerinden biri olmaya devam edeceğini gösteriyor.

Türkiye’nin en geniş coğrafi dağıtım alanına hizmet veren Aksa Doğalgaz, 62 bin kilometreyi aşan şebekesiyle 7,3 milyon abonesine doğal gaz güvenle ulaştırmaya devam ederken, izinsiz kazıların oluşturduğu tehlikeye dikkat çekti.

Şirketin açıklamasına göre, sadece yılın ilk 6 ayında, dağıtım bölgelerinde yapılan izinsiz kazılar sonucunda 2.635 doğal gaz hat hasarı meydana geldi. Bu hasarlar, 82 bin abonenin ortalama 1 saat 45 dakika boyunca gazsız kalmasına neden oldu.

Şebeke güvenliğini sağlamak amacıyla son teknoloji cihazlarla yürüttüğü kaçak tarama çalışmalarının ilk etabını başarıyla tamamlayan Aksa Doğalgaz, kaçak oluşumunun en önemli nedeni olan izinsiz kazı yapılması durumuna vurgu yaptı. Kazı çalışmalarının doğal gaz hattı bulunan bölgelerde dağıtım şirketlerine bilgi verilerek yapılmasıyla en hafif anlamda vatandaşların hizmet kesintisi yaşamalarının önüne geçilebileceğini belirten Aksa Doğalgaz, can ve mal güvenliğini tehdit eden daha ciddi olumsuzlukların da engellenebileceğinin altını çizdi.

82 bin abonemiz ortalama 1 saat 45 dakika gazsız kaldı 

Aksa Doğalgaz, tarama faaliyetlerini altı aydan kısa periyotlarda OMD (Optical Methane Detector) tip kaçak arama cihazıyla donatılmış son teknoloji araçlarla, bu araçların ulaşamadığı bölgelerde ise el tipi hassas detektörlerle gerçekleştirdiğini açıkladı. Şirket, 6 aylık süreci şöyle değerlendirdi: “2.635 hat hasarıyla 82 bin abonemiz ortalama 1 saat 45 dakika gazsız kaldı ve toplamda 20.872.281,96 TL tutarındaki 1,5 milyon sm³ doğal gaz havaya sızdı. Doğal gaz hatlarına zarar veren bu tür izinsiz kazılar, vatandaşların can ve mal güvenliğini tehlikeye atmanın yanı sıra ülke ekonomisini de olumsuz etkiliyor. İzinsiz kazılar sırasında hatlara bilinçsizce verilen zararlar, gazın sızarak binalara ve/veya çevreye yayılmasına, kıvılcım ya da açık ateşle temas etmesi durumunda da patlama veya yangınlara neden olabiliyor. Bu tür durumlar maddi kayıplar ile can kayıplarına da yol açabiliyor.”

En çok hat hasarı Çukurova’da, en az Gümüşhane-Bayburt’ta

Aksa Doğalgaz’ın en çok hat hasarı yaşayan bölgesi 819 hasar ile Adana, Mersin, Hatay ve Osmaniye illerini kapsayan Çukurova bölgesi oldu. Çukurova bölgesini sırasıyla 242 hasarla Malatya ve 183 hasarla Şanlıurfa izledi. Altı aylık süreçte 14 hasarla en az hat hasarının görüldüğü Gümüşhane-Bayburt bölgesini, 26 hasarla Mustafakemalpaşa Susurluk Karacabey bölgesi takip etti.

Şüpheli durumlar için 187 Doğal Gaz Acil Hattı

Ekiplerin hızlı müdahaleleri sayesinde abonelerin günlük yaşamını büyük ölçüde etkileyen durumların önüne geçildiğine işaret eden Aksa Doğalgaz, izinsiz kazı faaliyetlerinin ciddi riskleri beraberinde getirdiğini, gerekli hassasiyetin tüm kurum ve kuruluşlarca gösterilmesinin hayati önem taşıdığını belirtti. Aksa Doğalgaz, şu önemli uyarılarda bulundu:

“Doğal gaz hattı bulunan sokaklardan mahallelere tüm lokasyonlarda izinsiz kazı yapmak yasak. Başta can ve mal güvenliğini sağlanması ve herhangi bir hasar oluşmaması için su, elektrik ve internet altyapısı, bahçe düzenlemeleri, ağaç dikimi, çocuk parkı yapımı gibi kazı çalışmalarının Altyapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME) ve/veya ilgili belediyenin koordinasyonunda doğal gaz dağıtım şirketinin bilgisi dahilinde olması gerekiyor. Bunun için de 444 4 187 numaralı Aksa Doğalgaz Çözüm Merkezi ile iletişime geçilebilir. Herhangi bir kazı çalışmasına dair şüpheli bir durumla karşılaşan vatandaşlarımız ise 7 gün 24 saat hizmet veren 187 Doğal Gaz Acil Hattımızı arayabilir.”

LNG piyasasında küresel ölçekte söz sahibi şirketlerin üyesi olduğu Uluslararası LNG İthalatçıları Birliği “GIIGNL”, teknik ve ticari çalışma gruplarının 2025 yılı ilk toplantılarını, 5 – 7 Mayıs tarihlerinde EgeGaz’ın ev sahipliğinde İzmir’de gerçekleştirdi.

GIIGNL’in üyeleri arasında yer alan ve Türkiye’nin en büyük gazlaştırma kapasitesi ile arz güvenliği ve çeşitliliğine önemli katkılar sağlayan EgeGaz Aliağa LNG Terminali, Akdeniz Bölgesi’nin önde gelen doğal gaz terminalleri arasında yer alıyor.

Türkiye’nin doğal gaz piyasasında her geçen gün artan ağırlığına ve enerji ticaret merkezi olma hedefine önemli katkı sağlaması beklenen organizasyon, Amerika, Asya ve Avrupa kıtalarından önde gelen şirketlerin 33 terminal ve ticaret direktörleri ile üst düzey temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşti.

İki gün süren toplantılarda katılımcılar, teknik konularda bilgi ve en iyi uygulamaları paylaşırken, LNG ile ilgili piyasa dinamikleri ve düzenleyici hususlar konusunda da paylaşımlarda bulundular.

Program kapsamında, İzmir’in tarihi değerlerini tanıtan ve kültürel bir geziyi de içeren organizasyon, EgeGaz Aliağa LNG Terminali’ne düzenlenen teknik gezi ve gala yemeği ile sonlandı.

EgeGaz A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Akbal, dünyanın lider enerji şirketlerine Türkiye piyasasını yerinde inceleme ve yakından tanıma fırsatı sunan bu değerli organizasyona ev sahipliği yapmanın verdiği gururu sektör ile paylaşmaktan mutluluk duyduğunu dile getirdi. Sürdürülebilir büyüme için iyi bir fırsat olması temennisinde bulunan Akbal, gala yemeği sonrasında katılımcılara ve GIIGNL Yönetimine teşekkürlerini iletti.