Sektörel

Mısır, Afrika’da Türkiye’nin adımlarını mı takip ediyor?

Türkiye, Afrika’da önemli enerji ve savunma anlaşmaları yaparken Mısır ise Libya’dan sonra Somali’de de masaya dahil olmak için adımlar atıyor.

Raşit Kırkağaç’ ın kaleme aldığı özel haberine göre,

Türkiye son yıllarda kurduğu enerji filosu ile arama-üretim konusunda önemli adımlar atarken özellikle Sakarya Gaz Sahası’nda edindiği tecrübeyle hidrokarbon arama-üretim faaliyetlerini dış ülkelere de taşımak için çeşitli anlaşmalar imzalıyor. 27 Kasım 2019’da Libya’yla imzalanan Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması Anlaşması’yla Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin (GKRY) Doğu Akdeniz’deki tek taraflı maksimalist adımlar atmasının önüne geçildi. Anlaşma Birleşmiş Milletler (BM) tarafından onaylanmış olmasına rağmen özellikle Mısır, Yunanistan, GKRY ve Avrupa Birliği (AB) tarafından tepkiyle karşılanmasına ve Libya’nın Atina Büyükelçisi Muhammed el-Menfi’nin *Persona non grata ilan edilmesine neden olmuştu. Bununla birlikte Libya’daki iç savaşta Türkiye Ulusal Birlik Hükümeti’ni (UBH) desteklerken Mısır da Hafter Hükümeti’ni (LNA) destekledi. Son dönemlerde her ne kadar Mısır ve Türkiye ilişkileri normalleşme seviyesine dönse de Mısır, Türkiye’nin Afrika ve bölgedeki Arap Birliği ülkeleri üzerinde liderlik kurmasını istemiyor.

HEDEF SOMALİ İLE ENERJİ İŞ BİRLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK

Bununla birlikte Türkiye son dönemlerde bir yandan Somali ve Etiyopya arasında arabuluculuk konusunda öncü olurken diğer yandan da Somali’yle çeşitli önemli anlaşmalar imzaladı. Enerji başta olmak üzere savunma alanı ön plana çıktı. Önce 7 Mart 2024’te Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Abdirizak Omar Mohamed’le İstanbul’da görüşen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye ile Somali arasında kara ve açık deniz bloklarında petrol ve doğal gaz alanında iş birliğini geliştirmek üzere hükümetlerarası anlaşma ve mutabakat zaptı imzalandığını duyurdu. Bakan Bayraktar görüşmeyi şu sözlerle değerlendirdi: “Bu anlaşma ile Somali’nin sahip olduğu kaynakları Somali halkına kazandırmak üzere ortak faaliyetler gerçekleştireceğiz. Türkiye’nin Afrika Boynuzu’ndaki varlığını enerji alanındaki bu iş birlikleri ile güçlendirmeyi hedefliyoruz.”

Savunma anlaşmaları da peş peşe geldi. Tarihler 18 Temmuz 2024’ü gösterdiğinde İstanbul’da düzenlenen Türkiye ile Somali arasında Hidrokarbon Arama ve Üretim Anlaşması’na ilişkin imza töreninde konuşan Bakan Bayraktar anlaşmayla her biri 5 bin kilometrekare alanı temsil eden 3 blokta Türkiye’nin münhasıran arama ve üretim anlaşması imzalandığını ifade etti. Oruç Reis arama gemisinin eylül sonu, ekim başı gibi bölgeye gideceğini ifade eden Bakan Bayraktar, “Oruç Reis yaklaşık 50 kişilik bir ekiple Somali’ye hareket edecek ama sadece Oruç Reis değil onun yanında 5 destek gemisi de mutlaka ona eşlik edecek bu operasyon sırasında. Elbette Deniz Kuvvetleri’mizin de burada, bu gemilerimize iştirak edeceğini ifade etmem doğru olur” diye konuşmuştu.

TÜRKİYE BÖLGEDE BARIŞ İÇİN ÇALIŞIYOR

Tüm bunlar yaşanırken Türkiye aynı zamanda Afrika Boynuzu olarak adlandırılan bölgenin iki ülkesi Etiyopya ile Somali arasında sıcak çatışmaya dönme riski olan ihtilafın çözümünde arabulucu olmak için çalışmalara başladı. Somali’yle çatışma yaşayan Somaliland’in ocak 2024’te Berbera Limanı üzerinden Etiyopya’nın Kızıldeniz’e erişim imkanı tanıyan Mutabakat Zaptı’nı imzalaması Somali’de Etiyopya’nın Somaliland’in bağımsızlığını tanıdığı anlaşma Somali egemenliğine yönelik bir ihlal olarak değerlendirildi ve diplomatik ilişkiler koptu. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali’nin Türkiye’den arabulucu olmasını istemesi ve Türkiye’nin her iki ülkeyle de güçlü diplomatik bağlara sahip olmasıyla temmuz 2024’te ilk tur görüşmeleri başladı. Akabinde 12-13 Ağustos’ta gerçekleştirilen ikinci tur görüşmelerinde barışçıl çözüm arayışlarının devam edeceği taahhüt edildi.

MISIR, TÜRKİYE’NİN ENERJİ VE SAVUNMA ANLAŞMALARINDAN RAHATSIZ MI?

Yaşanan gelişmelerin ışığında Mısır, yakın zamanda Somali ile savunma alanında anlaşma imzaladı. Ankara ve Mogadişu’nun enerji ve takip eden dönemde savunma konusunda yakınlaşmasından rahatsız olan Kahire Yönetimi Somali’ye Etiyopya ile yaşadığı gerginlikte tam destek veriyor. Halihazırda Büyük Etiyopya Rönesans Barajı konusunda Addis Ababa ile anlaşmazlık yaşayan Kahire Yönetimi aynı zamanda Türkiye’nin Libya’dan sonra Somali’de attığı adımları da dikkatle takip ediyor. Türkiye ise bir yandan arabuluculuk görevi üstlenirken bir yandan da 1991’de iç savaş başladığından bu yana kısmen dokunulmayan 30 milyar varillik Somali petrol ve gaz rezervlerini ülke ekonomisine kazandırmaya ve aynı zamanda Kızıldeniz’in girişinde bir enerji güvenlik ağı oluşturmaya çalışıyor. Çünkü Libya dahil Kuzey Afrika ülkeleriyle birlikte Afrika Boynuzu zengin mineral kaynakları ve coğrafi konumuyla Türkiye’nin enerji arz güvenliğinde önemli bir rol oynuyor.

*Persona non grata: İstenmeyen kişi

Raşit Kırkağaç / İstanbul /PETROTURK.com

Benzer İçerikler

Enerjinin 2025-2027 dönemi yol haritası belirlendi

Doğan Holding’ten madencilik sektöründe iki satın alma açıklaması

Tıkla Yorum Yap

Sektörel

“Küllerinden Doğ Projesi” sektörde fark yaratıyor!

Yeniköy Kemerköy Enerji, 16–17 Ekim 2025’te İstanbul’da düzenlenen Slag & AshTrade Europe 2025 konferansında, döngüsel ekonomi temelli “Küllerinden Doğ” projesiyle yer aldı. Projenin enerji sektöründe döngüsel ekonominin iyi bir örneği olduğunu vurgulayan Genel Müdür Yardımcısı Burak Işık, “Enerjide sürdürülebilirlik, yalnızca üretimi devam ettirmek değil, aynı zamanda kaynak verimliliği ve döngüsel ekonomiyi merkeze alarak ekosistemle uyumlu bir denge kurmak anlamına geliyor” dedi.

GMI Global tarafından düzenlenen Slag & AshTrade Europe 2025; enerji, çimento, inşaat ve geri dönüşüm sektörlerinden temsilcileri İstanbul’da bir araya getirdi. Uçucu kül, cüruf ve alçıtaşı gibi yan ürünlerin yeniden kullanımına odaklanan ve çok sayıda uluslararası katılımcının da bulunduğu konferansta, Yeniköy Kemerköy Enerji’nin döngüsellik ilkesini esas alan, Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 12 – Sorumlu Üretim ve Tüketim kapsamında hayata geçirdiği “Küllerinden Doğ” projesi uluslararası düzeye taşındı.

Enerjinin küllerinden doğan bir gelecek

“Enerjide sürdürülebilirlik, yalnızca üretimi devam ettirmek değil, aynı zamanda kaynak verimliliği ve döngüsel ekonomiyi merkeze alarak ekosistemle uyumlu bir denge kurmak anlamına geliyor” diyen Yeniköy Kemerköy Genel Müdür Yardımcısı Burak Işık, konferanstaki sunumunda, “Küllerinden Doğ” projesini katılımcılara aktardı. Işık, “Projemiz döngüsellik ve sürdürülebilirlik açısından iyi bir uygulama özelliği taşıyor. Odaklandığımız altı Sürdürülebilir Kalkınma Amacı’ndan (SKA) biri olan, SKA 12 Sorumlu Üretim ve Tüketim kapsamında, atığı başka bir sektöre girdiye dönüştürürken, üretimin her aşamasında kaynakları verimli kullanmayı hedefliyoruz. Sürdürülebilir bir büyümeye hizmet ederken, kalkınma sürecini de katkı verecek örnek bir proje ortaya koyuyoruz. Termik santrallerimizde elektrik üretimi sırasında ortaya çıkan uçucu kül, cüruf ve alçıtaşı, geleneksel olarak depolama sahalarına gönderilmek yerine artık çimento ve hazır beton sektöründe alternatif hammadde olarak değerlendiriliyor. Bu sayede hem atık miktarı azalıyor hem de farklı üretim süreçlerinde kaynak kullanımı en aza indiriliyor” dedi.

Küllerinden Doğ: Atıktan kaynağa uzanan yolculuk

Projeyle üretimin etkileri azaltırken kaynak verimliliğine odaklandıklarına dikkat çeken Işık, “Enerji üretimi gerçekleştirirken döngüsel ekonomiye destek oluyoruz. Her adımda etkimizi azaltmayı, ekonomik sürdürülebilirliği ve toplumsal faydayı birlikte düşünüyoruz. Küllerinden Doğ Projesi, bu vizyonun somut bir sonucu. Projeyle depolama sahalarına gönderilen atık miktarını düşürüp yerli sanayiye hammadde veriyoruz daha az kaynağın tüketilmesiyle sürdürülebilir bir endüstriye destek oluyoruz” ifadelerini kullandı.

Proje, “Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları”nın “Sorumlu Üretim ve Tüketim” maddesine doğrudan katkı sağlarken, enerji sektöründe döngüsel ekonominin güçlü bir uygulamağa örneği olarak öne çıkıyor. Proje kapsamında yürütülen çalışmalarla EN 13139:2002 Fabrika Üretim Kontrol Uygunluk Sertifikası alınarak süreç uluslararası standartlara taşındı. Bakanlık onaylarının tamamlanmasıyla birlikte Yeniköy Kemerköy Enerji, uçucu külü lisanslı alıcılara satışa sunarak hem çevresel hem de ekonomik değer yarattı.

Sürdürülebilirlikte bütünsel yaklaşım meyvelerini veriyor

Yeniköy Kemerköy Enerji olarak, yürütülen tüm çalışmaların yalnızca enerji üretiminde değil, kurum kültürüne, kalkınmaya ve bölgedeki bütün paydaşlara değer yaratmaya odaklı olduğunu belirten Işık, “İSO 500 listesinde yer aldık, Muğla’nın en büyük üçüncü sanayi kuruluşu olduk. Türkiye’de KALDER tarafından verilen EFQM Sürdürülebilir Performans Ödülü ile mükemmellik yolculuğumuzu bir üst seviyeye taşıdık ve enerji üretim sektöründe dört yıldız yetkinlik belgesi almaya hak kazanan ilk şirket olduk. Geçtiğimiz ay Sürdürülebilirlik Akademisi tarafından düzenlenen, Sürdürülebilir İş Ödülleri’nde finalist olarak gösterilmek, sadece bizim için değil tüm ekosistemimiz için motivasyon kaynağı oldu” dedi.

Sektörel

EPDK, Talep Tarafı Katılım Formülünü Güncelledi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), talep tarafı katılımı hizmeti kapsamında temel tüketim değerinden sapma tutarına ilişkin formülü revize etti.

EPDK’nin, Talep Tarafı Katılımı Hizmeti Kapsamında Temel Tüketim Değerinden Sapma Tutarının Belirlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul Ve Esaslar’ı Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, mayısta yayımlanan sapma tutarının belirlenmesine ilişkin formülde geçen “0,4” ibaresi “0,08” olarak, “0,2” ibaresi ise “0,04” olarak değiştirildi.

Sektörel

Türkiye ve BAE’den 1 Milyar Dolarlık Enerji Anlaşması

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile yürütülen 1 milyar dolarlık yenilenebilir enerji yatırımı için çalışmaların son aşamaya geldiğini açıkladı.

Bakan Bayraktar, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, BAE merkezli enerji şirketi Masdar’ın CEO’su Mohamed Jameel Al Ramahi ve beraberindeki heyeti bakanlıkta ağırladıklarını belirtti. Görüşmede, Niğde Bor’da kurulacak 1100 megavat depolamalı güneş enerjisi santrali (GES) projesinin detaylarının ele alındığını ifade etti.

“Bu kapsamda, yaklaşık 1 milyar dolarlık 1100 megavatlık depolamalı GES yatırımında son aşamaya geldik.” diyen Bayraktar, BAE ile yürütülen stratejik işbirliğinin yenilenebilir enerji ve teknoloji transferi odağında derinleşeceğini vurguladı.

Güneş, rüzgar ve hidroelektrik yatırımlarında ortak vizyon

Bayraktar, güneş enerjisi, kara ve deniz üstü rüzgar enerjisi projeleri, pompaj depolamalı hidroelektrik ve HVDC (yüksek gerilim doğru akım) iletim hatları gibi alanlarda da işbirliği fırsatlarını değerlendirdiklerini söyledi.

Bakan, “BAE ile özellikle yenilenebilir enerji projeleri odağında stratejik işbirliğimizi hükümetler arası mutabakat zaptı ile derinleştirmeyi hedefliyoruz.” diyerek iki ülke arasında uzun vadeli enerji ortaklığının güçlendirileceğini kaydetti.

Bayraktar, yapılan görüşmelerin yalnızca yatırım boyutuyla değil, aynı zamanda teknoloji transferi ve sürdürülebilir enerji altyapısı geliştirme açısından da büyük önem taşıdığını ifade etti.

2053 net sıfır hedefi için stratejik adımlar

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Türkiye’nin 2053 net sıfır karbon hedefi doğrultusunda yenilenebilir enerji yatırımlarına hız kesmeden devam ettiklerini belirtti.

“Enerji vizyonumuza güç katacak işbirlikleriyle altyapılarımızı güçlendirerek, 2053 net sıfır hedefimize ulaşmayı ve bölgemizde örnek bir dönüşüm modeli oluşturmayı amaçlıyoruz.”

Bayraktar, Masdar gibi uluslararası enerji şirketleriyle yapılan bu tür ortaklıkların, Türkiye’nin enerji arz güvenliğini güçlendireceğini, yeşil enerji dönüşümünü hızlandıracağını ve istihdam olanaklarını artıracağını dile getirdi.

BAE ile yapılacak yatırımların, Türkiye’nin yenilenebilir enerji kurulu gücüne önemli katkı sağlaması ve yerli üretim kapasitesini de desteklemesi bekleniyor.